Şarap yaşayan bir varlık, içilebilen bir gıda ürünü. Raf (veya mahzende) ömrü ne olursa olsun kısıtlı; diğer tüm organik varlıklar gibi bir gün ölüyorlar. Üzümlerinin tür ve kalitesine, yapımlarında kullanılan belirli tekniklere bağlı olarak bu ömürleri sonsuz çeşitlilik gösteriyor. Kimi şaraplar yapıldıktan hemen sonra tüketilmek için, kimileri ise neredeyse ölümsüz denebilecek kadar uzun ömürlü olmaları amacıyla yapılıyor. Eleştirmenler işte bu farklılıkları izah etmek amacıyla tarih veriyorlar.

Tarih verme/belirleme ekolünü izleyenler daha çok Amerikan kökenli yayınlar. Oysa çoğu İngiliz uzman gibi ben de şahsen buna karşıyım. Aynı şartlarda ömürlerine başlayan aynı şarabın şişeleri bile öyle farklı şartlarda saklanıyorlar ki bu tarih aralıkları anlamsız kalıyor. Örneğin ideal mahzen ısısı olarak 13-15°C belirlense de bu varyasyon 5-20°C kadar geniş bir yelpazeye uzanabiliyor. 5°C ısıda ömrü kırk yılı aşabilen bir şarap 20°C’de çabucak yaşlanıyor. Veya şişelerin büyüklüğü arttıkça şarabın ömrü de giderek uzuyor.

Yine de belli bir tarihe kadar içilmemesi önerilen bir şarap için, örneğin 2015-2025 gibi bir aralık tüketiciyi uyarı niteliğinde faydalı. Mesela şarabın ömrünü uzatan kuvvetli tanenler erken içimde meyvenin önüne geçip şarabın lezzetini bozarken, zamanla yumuşayıp diğer öğelerle müthiş bir uyum sağlayabiliyor. Deneyimle sabitlenen bu önerilerin şarap severlere faydalı olduğu kesin. Ancak damaklar yıllanmış şarapları beğenide farklılık gösteriyor. Kimisi şarabi gencecik yeğlerken bazısı da yaşlısını seviyor.

Bu yüzden karşı olduğum asıl konu şarabın içime başlanma önerisinden çok ne zaman öleceğinin tahmini. Aralık vermek yerine 2030+ gibi tek tarih veren uzmanları destekliyorum. Belki muhteşem bir rekolteden kudretli bir Bordeaux şarabı yüz yıl yaşayacak güçte olabilir ama bunu saklama koşulları ve içenin zevkine bırakmak daha doğru olur. Çoktan merhum olması gereken ancak istisnai şartlarda korunmuş ve hâlen son derece lezzetli olan şarapların sunduğu nüansları takdir eden damaklar da var.